Bạch biến, một tình trạng da tự miễn gây mất sắc tố, thường khiến người mắc phải tự ti và gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống. Tuy nhiên, việc tham gia các hoạt động thể dục thể thao không chỉ giúp cải thiện thể chất mà còn có thể là “liều thuốc” tinh thần hiệu quả cho bệnh nhân. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng luyện tập thể thao không chỉ giúp giảm căng thẳng, nâng cao tinh thần mà còn hỗ trợ hệ miễn dịch và sức khỏe da. Bài viết này, Bác sĩ CKI Nguyễn Xuân Quang Huy sẽ chia sẻ về lợi ích của thể thao đối với bệnh nhân bạch biến và những biện pháp bảo vệ da cần thiết khi tập luyện.
Bạch biến là một tình trạng da không lây nhiễm, đặc trưng bởi sự mất sắc tố trên da, gây ra các đốm trắng không đều trên cơ thể. Đây là một bệnh lý tự miễn, nơi hệ miễn dịch tấn công các tế bào sắc tố, được biết đến với khả năng sinh ra màu da. Mặc dù bạch biến không gây ra đau đớn thể chất và không ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể, nó có thể ảnh hưởng trầm trọng đến chất lượng cuộc sống và tinh thần của bệnh nhân.
Một trong những câu hỏi chính của nhiều bệnh nhân bạch biến là liệu họ có nên tham gia vào các hoạt động thể dục thể thao hay không. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc luyện tập thể dục thể thao không chỉ mang lại những lợi ích về mặt thể chất mà còn giúp cải thiện tinh thần cho bệnh nhân bạch biến. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về những lợi ích của việc luyện tập thể dục thể thao cho bệnh nhân bạch biến và những lưu ý cần thiết về quyền bảo vệ da của họ trong quá trình tập luyện.
Nội dung bài viết
ToggleLợi ích của việc luyện tập thể dục thể thao đối với bệnh nhân bạch biến
Cải thiện tinh thần và giảm căng thẳng
Một trong những lợi ích lớn nhất của việc luyện tập thể dục thể thao là khả năng giảm stress và cải thiện tâm trạng. Các hoạt động thể chất làm tăng phóng thích Dopamine, một hormone tạo cảm giác hạnh phúc. Đối với bệnh nhân bạch biến, việc cảm thấy tốt hơn về tâm lý sẽ giúp họ tự tin hơn và giảm bớt những lo lắng liên quan đến tình trạng da của mình.
Theo nghiên cứu, stress có thể làm tình trạng bạch biến trở nên tồi tệ hơn, vì vậy việc giảm stress thông qua hoạt động thể chất có thể giúp kiểm soát tình trạng bệnh này.
Cải thiện hoạt động hệ miễn dịch
Bạch biến là một bệnh tự miễn, nơi hệ miễn dịch tấn công các tế bào sắc tố. Việc tập thể dục thường xuyên có thể giúp cải thiện chức năng của hệ miễn dịch.
Các nghiên cứu gần đây cho thấy bạch biến liên quan đến các biến thể di truyền, đầu tiên là hoạt động tự miễn dịch và sự tích tụ các gốc tự do (ROS) trong các tế bào sắc tố. Sự mất cân bằng hệ thống chuyển hoá Redox trong tế bào dẫn đến stress oxy hóa, gây ra tổn thương mức độ tế bào, khiến tế bào sắc tố chết đi, gây ra các mảng da trắng. Ngoài ra, bạch biến được liên kết với hội chứng chuyển hóa, cho thấy lối sống ít vận động có thể góp phần vào sự phát triển và mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Tập thể dục như một phương pháp tiềm năng để cải thiện tình trạng viêm, viêm mạn, hỗ trợ hệ thống miễn dịch và sửa chữa các chức năng của ty thể. Tập thể dục có thể cải thiện hệ thống chống oxy hóa và giảm stress oxy hóa trong cơ thể. Như vậy, tập thể dục có thể là một phương pháp điều trị, không chỉ cải thiện kết quả mà còn là tiên lượng của bệnh nhân bạch biến.
Cải thiện chất lượng da
Thể dục thể thao có thể cải thiện tuần hoàn máu, giúp cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho da. Sự cải thiện trong tuần hoàn máu có thể giúp sức khỏe tổng thể của da, tạo điều kiện cho quá trình phục hồi và tái tạo tế bào tốt hơn. Việc ra mồ hôi còn giúp do da được cấp ẩm và giảm viêm, cải thiện hoạt động chung của da.
Mặc dù không “xoa dịu” trực tiếp tình trạng bạch biến, nhưng việc duy trì sức khỏe da tổng thể có thể giúp bệnh nhân bạch biến. Đặc biệt, việc áp dụng các sản phẩm bảo vệ và chăm sóc da phù hợp sau khi tập thể dục có thể giúp bảo vệ da tránh khỏi các tác động môi trường.
Bảo vệ da khi tập luyện
Bạch biến thường khiến phần da không có sắc tố dễ bị cháy nắng và tổn thương hơn da bình thường. Do đó, việc bảo vệ da là rất cần thiết, đặc biệt là khi tham gia vào các hoạt động ngoài trời. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng:
Sử dụng kem chống nắng
Bệnh nhân bạch biến cần sử dụng kem chống nắng hàng ngày, ngay cả khi không có ý định ra ngoài lâu, khi trời âm u. Kem chống nắng có chỉ số SPF 30 trở lên và có khả năng chống nước sẽ giúp bảo vệ làn da khỏi tác hại của tia UV. Đặc biệt, bệnh nhân bạch biến cần tiến hành thoa kem chống nắng ít nhất 15 phút trước khi ra ngoài và nhớ thoa lại sau mỗi 2 giờ, đặc biệt là nếu ra mồ hôi hoặc sau khi bơi.
Sử dụng các trang phục chống nắng, bảo vệ da
Chọn mặc trang phục bảo vệ khỏi ánh nắng mặt trời, bao gồm áo dài tay và quần dài là một trong những biện pháp hữu hiệu cho các bệnh nhân bạch biến. Một số thương hiệu hiện nay cung cấp quần áo thể thao có khả năng chống tia UV giúp việc bảo vệ da trở nên dễ dàng hơn. Bên cạnh đó, bệnh nhân bạch biến nên sử dụng mũ rộng vành để bảo vệ mặt và cổ, nơi dễ bị tổn thương bởi ánh nắng.
Tránh tắm nắng hay nhuộm da nâu
Các bệnh nhân bạch biến phải tránh xa các loại hình tắm nắng và máy giường tắm nắng (Tanning). Những phương pháp này có thể làm tăng nguy cơ cháy nắng và gây phản ứng có hại cho làn da đã mất sắc tố.
Như vậy, việc luyện tập thể dục thể thao không chỉ mang lại nhiều lợi ích về mặt thể chất mà còn giúp cải thiện tinh thần cho bệnh nhân bạch biến. Cải thiện hệ miễn dịch, giảm căng thẳng, và cải thiện chất lượng da là những lý do chính giúp bệnh nhân nên duy trì thói quen tập luyện. Tuy nhiên, để tránh tình trạng da trở nên tồi tệ hơn, bệnh nhân cần chú ý đến việc bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời với kem chống nắng và trang phục bảo vệ.
Mặc dù, bạch biến có thể gây ra nhiều thách thức, việc chăm sóc bản thân thông qua chế độ tập luyện và lối sống lành mạnh sẽ giúp bệnh nhân tự tin hơn và sống khỏe mạnh hơn. Qua đó, giúp họ thích nghi tốt hơn với tình trạng của mình và sống một cuộc sống tích cực hơn.
Tài liệu tham khảo
de França E, Dos Santos RVT, Baptista LC, Da Silva MAR, Fukushima AR, Hirota VB, Martins RA, Caperuto EC. Potential Role of Chronic Physical Exercise as a Treatment in the Development of Vitiligo. Front Physiol. 2022 Mar 10;13:843784. doi: 10.3389/fphys.2022.843784. PMID: 35360245; PMCID: PMC8960951.
American Academy of Dermatology. “Dermatologists share skin care tips for people with vitiligo.” News release issued 6/11/2019. Last accessed 2/25/2022.