Nhiễm Trichomonas ( hay còn gọi là Trichomoniasis) là bệnh lây nhiễm qua đường tình dục (STD) rất phổ biến, bệnh do bị nhiễm ký sinh trùng Trichomonas vaginalis. Tại Hoa Kỳ, ước tính có khoảng 3,7 triệu người bị nhiễm, tuy nhiên chỉ 30% trường hợp xuất hiện các triệu chứng của bệnh. Bệnh thường gặp ở nữ hơn nam.
Ký sinh trùng lây lan từ người bị nhiễm sang người không bị nhiễm qua đường tình dục. Nơi ký sinh trùng gây bệnh là âm đạo, cổ tử cung, niệu đạo (ở nữ) và dương vật, niệu đạo (ở nam). Hiếm khi ký sinh trùng bị nhiễm ở bộ phận khác của cơ thể, ví dụ như tay, miệng hay hậu môn. Một số trường hợp nhiễm bệnh nhưng không có triệu chứng, mặc dù vậy vẫn có khả năng lây bệnh cho người khác.
Biểu hiện lâm sàng
Khoảng 70% người bị nhiễm đều không có dấu hiệu hay triệu chứng nào. Các triệu chứng của nhiễm Trichomonas có thể biểu hiện từ kích ứng nhẹ đến viêm nặng. Triệu chứng nếu có sẽ xuất hiện trong vòng từ 5 đến 28 ngày kể từ ngày bị nhiễm. Triệu chứng có thể xuất hiện và tự hết. Nam giới nếu nhiễm Trichomonas có thể nhận thấy:
- Ngứa hoặc kích ứng bên trong dương vật
- Rát sau khi tiểu tiện hoặc xuất tinh
- Dương vật tiết dịch.
Nữ giới nếu nhiễm Trichomonas sẽ có biểu hiện:
- – Ngứa, rát, tấy đỏ hoặc đau nhức ở cơ quan sinh dục
- – Cảm giác có con gì bò trong cơ quan sinh dục
- – Khó chịu khi tiểu tiện, tiểu rát
- – Thay đổi dịch âm đạo: dịch nhớt, nhiều, trong, màu sắc có thể biến đổi từ trắng, ngả vàng, ngả xanh, kèm theo là mùi tanh bất thường.
Nhiễm Trichomonas sẽ gây khó chịu khi quan hệ tình dục. Một số trường hợp nhiễm Trichomonas hậu môn sẽ gây ngứa và khó chịu tại vùng này.
Chẩn đoán
Chẩn đoán nhiễm Trichomonas thường dựa vào các biểu hiện triệu chứng và xét nghiệm soi tươi hoặc nhuộm. Một số xét nghiệm khác cũng có thể được thực hiện như xét nghiệm khuếch đại acid nucleic, nuôi cấy.
Đôi khi bắt gặp những trường hợp phát hiện nhiễm Trichomonas qua xét nghiệm Pap smear, tuy nhiên vẫn cần đánh giá lại qua các phương pháp trên.
Điều trị
Theo CDC Hoa Kỳ, thuốc được khuyến cáo bao gồm:
- Metronidazol 500mg x 2 uống/ngày trong 7 ngày (cho nữ giới)
- Metronidazol 2g uống một liều duy nhất (cho nam giới)
- Hoặc: Tinidazole 2g uống một liều duy nhất (cho cả 2 giới)
Cần lưu ý, người bệnh cần phải được tái khám và xét nghiệm lại sau 3 tháng điều trị nhằm đánh giá khả năng tái phát không triệu chứng khi nhiễm Trichomonas.
Nguồn tham khảo:
- Xét nghiệm soi tươi – Nhuộm huyết trắng, Bệnh viện Từ Dũ.
- Workowski KA, Bachmann LH, Chan PA, Johnston CM, Muzny CA, Park I, Reno H, Zenilman JM, Bolan GA. Sexually Transmitted Infections Treatment Guidelines, 2021. MMWR Recomm Rep. 2021 Jul 23;70(4):1-187.
- Guidelines for the management of symptomatic sexually transmitted infections. Geneva: World Health Organization; 2021 Jun.
CHẨN ĐOÁN NHIỄM TRICHOMONAS
Chẩn đoán nhiễm Trichomonas thường dựa vào các biểu hiện triệu chứng và xét nghiệm soi tươi hoặc nhuộm. Một số xét nghiệm khác cũng có thể được thực hiện như xét nghiệm khuếch đại acid nucleic, nuôi cấy.
Bệnh phẩm được xét nghiệm là huyết trắng, dịch niệu đạo (ở nữ) và dịch niệu đạo (ở nam).
1. Soi huyết trắng:
Dịch âm đạo sau khi thu thập sẽ được phết lên lam kính và soi trực tiếp (soi tươi) hoặc qua quá trình nhuộm (soi nhuộm), sau đó sẽ quan sát dưới kính hiển vi.
Mặc dù vậy, phương pháp này có độ đặc hiệu giảm khi trì hoãn thực hiện. Do đó, khuyến cáo nêu ra cần thực hiện nhanh chóng trong vòng 1 giờ kể từ khi lấy mẫu bệnh phẩm.
2. Xét nghiệm kháng nguyên:
Đây là phương pháp phát hiện kháng nguyên của ký sinh trùng trong dịch tiết. Phương pháp này được thực hiện đơn giản và cho kết quả nhanh chóng (10 – 15 phút) và có độ nhạy 82 – 95% và độ đặc hiệu 97 – 100% so với soi tươi và nuôi cấy.
3. Xét nghiệm NAAT:
Xét nghiệm khuếch đại acid nucleic (NAAT) dựa vào việc khuếch đại và phân tích mẫu bệnh phẩm nhằm tìm kiếm sự hiện diện của ký sinh trùng. Phương pháp này có độ nhạy và độ đặc hiệu dao động khoảng 95 – 100% so với soi tươi và nuôi cấy.
Mặc dù vậy, việc đòi hỏi về chi phí và trang thiết bị hiện đại làm cho phương pháp này chưa được áp dụng nhiều trên thực tế.
4. Nuôi cấy:
Là phương pháp nuôi cấy ký sinh trùng trong phòng thí nghiệm. Phương pháp này cần thời gian và chi phí nên không áp dụng nhiều trên thực tế.
Nguồn tham khảo:
- Xét nghiệm soi tươi – Nhuộm huyết trắng, Bệnh viện Từ Dũ.
- Workowski KA, Bachmann LH, Chan PA, Johnston CM, Muzny CA, Park I, Reno H, Zenilman JM, Bolan GA. Sexually Transmitted Infections Treatment Guidelines, 2021. MMWR Recomm Rep. 2021 Jul 23;70(4):1-187.
- Hsieh Y-H, Lewis MK, Viertel VG, Myer D, Rothman RE, Gaydos CA. Performance evaluation and acceptability of point-of-care Trichomonas vaginalis testing in adult female emergency department patients. International Journal of STD & AIDS. 2020.
