Tại Medcare, chúng tôi sử dụng NB-UVB và Excimer 308 nm theo phác đồ cá nhân hoá, bắt đầu từ đánh giá mức độ ổn định và vị trí tổn thương. Liệu trình được điều chỉnh theo đáp ứng thực tế, theo dõi bằng ảnh chuẩn hoá/soi da ở các mốc 2–4–8–12 tuần để vừa an toàn vừa hiệu quả. Mục tiêu là giúp vùng bạch biến từ từ tái sắc tố, giảm nguy cơ lan rộng và hạn chế tối đa ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày.
Liệu pháp ánh sáng là gì?
Với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kĩ thuật, nhiều công nghệ kĩ thuật cao đã được ứng dụng vào điều trị bệnh bạch biến. Các liệu pháp ánh sáng đóng một vai trò quan trọng trong làm chậm diễn tiến của bệnh cũng như phục hồi màu da ở vùng da biểu hiện bệnh, đặc biệt là khi phối hợp đồng thời với các phương pháp điều trị khác. Ánh sáng kích thích sự tái tạo các tế bào hắc tố, và ức chế sự phá hủy của chúng dưới tác động của cơ chế tự miễn trong cơ thể người bệnh.
NB-UVB (311–313 nm) – cách làm & kỳ vọng
Hệ thống đèn chiếu NB-UVB được lắp đặt dưới dạng buồng chiếu toàn thân
Thiết bị NB-UVB cầm tay, cũng được ứng dụng trong điều trị vảy nến
Thời gian và tần suất chiếu NB-UVB
NB-UVB (tia cực tím dải hẹp 311-313 nm) được chiếu 2-3 lần mỗi tuần, cách ngày. Bệnh nhân thường cần 3-6 tháng để bắt đầu thấy phục hồi sắc tố, và có thể điều trị đến 12 tháng để đạt hiệu quả tối đa.
Mỗi buổi chiếu chỉ kéo dài vài chục giây đến vài phút, tùy vùng da và máy. Nếu da bị đỏ rát kéo dài, bác sĩ sẽ giảm liều ở lần chiếu sau.
PUVA – còn vai trò không?
Bên cạnh đó, chúng ta có thể kết hợp sử dụng psoralen và liệu pháp ánh sáng (PUVA). Phương pháp điều trị này kết hợp việc sử dụng một chất tên là psoralen với liệu pháp ánh sáng để giúp các khoảng mất sắc tố trở lại màu da bình thường. Sau khi người bệnh sử dụng psoralen qua đường uống hoặc qua đường bôi, người bệnh được chiếu tia UVA. Psoralen là chất có khả năng gây quái thai nên cần cảnh báo cho người bệnh ngay cả khi chỉ thoa hoặc tắm. Liệu pháp này cũng có thể gây ngứa và liên quan đến liều dùng. Vùng chậu và vùng da sinh dục rất nhạy cảm, do đó cần được bảo vệ khi điều trị. Ngoài ra, PUVA còn có liên quan đến tăng tần suất ung thư da không phải melanoma và nguy cơ bị đục thủy tinh thể. Phương pháp này dù hiệu quả nhưng khó áp dụng hơn và đã được thay thế bằng các phương pháp khác trong thực hành lâm sàng của nhiều nước trên thế giới, như liệu pháp UVB.
so sánh NB – UVB và PUVA
| Đặc điểm | NB-UVB (311-313 nm) | PUVA (Psoralen + UVA) |
| Cách thực hiện | Chiếu tia UVB dải hẹp, không cần thuốc | Uống hoặc bôi psoralen rồi chiếu tia UVA |
| Tần suất | 2-3 lần/tuần | 2-3 lần/tuần |
| Hiệu quả | Tốt, đặc biệt ở mặt và thân mình | Tương tự NB-UVB, chậm hơn ở đầu chi |
| Tác dụng phụ | Ít, chủ yếu đỏ nhẹ hoặc khô da | Nhiều hơn: buồn nôn, sạm da, đục thủy tinh thể |
| Độ an toàn | Cao, dùng được cho trẻ em và phụ nữ mang thai | Hạn chế dùng cho trẻ em, phụ nữ mang thai |
Excimer 308 nm – khi nào chọn nguồn sáng “nhắm đích”
Các phương tiện như laser excimer cũng được ứng dụng trong điều trị bạch biến. Bước sóng của laser excimer 308 nm là tương đối gần với bước sóng của NB-UVB. Hiệu quả điều trị của laser excimer trong nhiều nghiên cứu cho thấy 20-50% các tổn thương đạt mức độ tái sắc tố >=75%. Tương tự như các phương pháp điều trị bạch biến khác, các sang thương ở mặt đáp ứng điều trị tốt hơn những vùng da mất sắc tố ở đầu xa của chi (tay, chân) và những vùng có xương gồ lên.
Câu hỏi thường gặp
NB-UVB thường được chiếu 2-3 lần mỗi tuần, cách ngày. Hầu hết bệnh nhân bắt đầu thấy da lên màu sau khoảng 2-3 tháng, và tiếp tục cải thiện rõ hơn sau 6-12 tháng điều trị đều đặn.
NB-UVB phù hợp cho hầu hết bệnh nhân bạch biến, kể cả trẻ em và phụ nữ mang thai. Phương pháp này an toàn, không cần uống thuốc, và có thể áp dụng cho vùng da rộng hoặc nhiều vị trí trên cơ thể.
Có. NB-UVB thường được phối hợp với thuốc bôi (như corticosteroid, tacrolimus) hoặc ghép da để tăng hiệu quả. Trong các trường hợp vùng da đã ghép, NB-UVB giúp kích thích mảnh ghép tái sắc tố nhanh và đều hơn.
Hiện nay PUVA ít được sử dụng vì phải uống thuốc psoralen, dễ gây tác dụng phụ (buồn nôn, sạm da, đục thủy tinh thể). NB-UVB được ưu tiên hơn do hiệu quả tương đương nhưng an toàn và tiện lợi hơn nhiều.
Kết luận:
Ở Medcare, chúng tôi trang bị đầy đủ các công nghệ trên, với mục tiêu cải thiện chất lượng cuộc sống của các bệnh nhân bạch biến. Nếu bạn đang gặp các vấn đề về sắc tố da hay nghi ngờ mình bị bạch biến, hãy đến phòng khám Medcare để được các bác sĩ chuyên khoa tư vấn và điều trị nhé!