Bệnh bạch biến là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả 2025

Bạch biến là một trong những bệnh da liễu phổ biến nhất gây mất sắc tố da, khiến da xuất hiện những mảng trắng rõ rệt so với vùng da xung quanh.

Dù không gây đau, không lây, nhưng bệnh lại ảnh hưởng lớn đến thẩm mỹ, tâm lý và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Cùng Medcare tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị hiệu quả và giải pháp phục hồi sắc tố da an toàn theo công nghệ y khoa mới nhất hiện nay.

Bạch biến là gì?

Bệnh bạch biến (Vitiligo) là một rối loạn da liễu mạn tính khiến tế bào hắc tố (melanocyte) – nơi sản sinh sắc tố melanin – bị phá huỷ. Khi lượng melanin giảm hoặc biến mất, trên da xuất hiện các mảng trắng rõ rệt, giới hạn sắc nét so với vùng da lành.

Bệnh không gây ngứa, không đau, không lây truyền, nhưng lại tác động mạnh đến thẩm mỹ và tâm lý người bệnh. Nhiều người cảm thấy tự ti, ngại giao tiếp và dễ rơi vào stress kéo dài nếu không được điều trị sớm.

Theo Viện Da liễu Hoa Kỳ (AAD), bạch biến ảnh hưởng khoảng 1% dân số toàn cầu, thường khởi phát ở tuổi 10–30.

Nguyên nhân gây nên bệnh bạch biến là gì?

Bạch biến hình thành do nhiều yếu tố tác động đến tế bào hắc tố. Các nghiên cứu ghi nhận 5 nhóm nguyên nhân phổ biến:

1. Yếu tố di truyền:

Khoảng 20% bệnh nhân bạch biến có người thân trong gia đình mắc bệnh. Gen liên quan đến hệ miễn dịch và sắc tố là nguyên nhân chính.

2. Rối loạn miễn dịch:

Hệ miễn dịch của cơ thể nhầm lẫn tế bào hắc tố là “kẻ thù” và tấn công chúng, khiến melanin không được sản xuất → da mất sắc tố.

3. Tác nhân hóa học & tổn thương da

Tiếp xúc lâu dài với phenol, hydroquinone, cao su, thuốc trừ sâu hoặc chấn thương cơ học (bỏng, trầy xước) có thể gây giảm melanin cục bộ.

4. Stress, rối loạn nội tiết & oxy hóa

Căng thẳng kéo dài hoặc thay đổi nội tiết làm rối loạn men tyrosinase, khiến tế bào sắc tố hoạt động yếu.

5. Thiếu dinh dưỡng & vi chất

Thiếu vitamin B12, kẽm, đồng, folate khiến da giảm khả năng tổng hợp melanin tự nhiên.

Bệnh bạch biến có biểu hiện như thế nào?

Những biểu hiện dưới đây giúp bạn sớm nhận ra bệnh bạch biến để điều trị kịp thời:

1. Vùng da mất sắc tố rõ rệt

• Xuất hiện các mảng trắng nhạt, ranh giới rõ so với vùng da bình thường.
• Màu trắng có thể đều hoặc hơi hồng, dễ nhận thấy dưới ánh nắng.

2. Vị trí thường gặp

• Mặt, cổ, bàn tay, đầu gối, khuỷu tay, quanh miệng hoặc mắt.
• Vùng sinh dục, đầu gối, nách cũng có thể xuất hiện đốm trắng.

3. Biểu hiện kèm theo

• Lông hoặc tóc tại vùng đó bạc màu.
• Có thể lan đối xứng hai bên cơ thể.
• Da vẫn mềm, không dày, không tróc vảy.

Bệnh bạch biến có thể liên quan với những bệnh lý nào?

1. Các bệnh tự miễn:

• Bệnh bạch biến thường liên quan đến bệnh tuyến giáp tự miễn và các bệnh tự miễn hoặc qua trung gian miễn dịch khác, bao gồm rụng tóc từng vùng, bệnh vảy nến, đái tháo đường type 1, viêm khớp dạng thấp, bệnh viêm ruột, thiếu máu ác tính, bệnh xơ cứng bì thể dải, bệnh nhược cơ, bệnh lupus dạng đĩa, lupus ban đỏ hệ thống và bệnh Sjögren’s. Bệnh nhân mắc các bệnh tự miễn đi kèm có nhiều khả năng mắc bệnh bạch biến lan toả hơn so với bệnh nhân không mắc bệnh lý liên quan.
• Bệnh bạch biến cũng có thể là biểu hiện lâm sàng của các hội chứng tự miễn đa tuyến, đặc biệt là bệnh đa tuyến nội tiết do tự miễn-bệnh nấm candida-loạn dưỡng ngoại bì (APECED; hội chứng tự miễn đa tuyến type 1 [PAS1]) và bệnh Addison với bệnh tuyến giáp tự miễn (hội chứng Schmidt).

2. Liên quan đến một số rối loạn di truyền: 

• Bệnh bạch biến có liên quan đến một số rối loạn di truyền, bao gồm hội chứng Vogt-Koyanagi-Harada, hội chứng Alezzandrini, hội chứng Kabuki.
• Trong một số trường hợp hiếm gặp, các khoảng giảm sắc tố tương tự như bệnh bạch biến có thể biểu hiện trước khi người bệnh được chẩn đoán ung thư melanoma ở da. Sự hiện diện của sự mất sắc tố tương tự như bạch biến ở bệnh nhân melanoma được cho là dấu hiệu của phản ứng miễn dịch chống lại khối u và có thể là dấu hiệu tiên lượng tốt ở các bệnh nhân có melanoma giai đoạn tiến triển.

3. Các vấn đề tâm lý xã hội: 

• Bệnh bạch biến có thể là một rối loạn tàn phá tâm lý, ảnh hưởng lớn đến hình ảnh bản thân và lòng tự trọng của bệnh, Gánh nặng về sức khỏe tâm thần và cảm xúc của bệnh bạch biến nghiêm trọng hơn ở bệnh nhân nữ và những người có làn da sẫm màu, trong đó các tổn thương của bệnh bạch biến nổi bật hơn.
• Ở một số nước, sự nhầm lẫn với bệnh phong là nguyên nhân quan trọng gây ra sự kỳ thị và cô lập của xã hội. Trẻ em mắc bệnh bạch biến có thể bị chấn thương tâm lý nghiêm trọng, dẫn đến suy giảm sự phát triển về mặt xã hội và cảm xúc cũng như ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống sau này ở tuổi trưởng thành.

Cần phân biệt bạch biến với những bệnh nào?

Bệnh	Đặc điểm	Có vảy	Cảm giác ngứa
Bạch biến	Mảng trắng rõ, giới hạn rõ, không bong vảy	Không	Không
Lang ben	Mảng trắng/nâu hồng, có vảy mịn, phát sáng vàng khi soi đèn Wood	Có	Có
Vảy phấn trắng	Đốm trắng mờ, thường ở trẻ em, bong vảy nhẹ	Có	Không
Giảm sắc tố sau viêm	Da nhạt màu sau tổn thương, dần phục hồi	Không	Không

Bệnh bạch biến có nguy hiểm không?

Mặc dù không gây đau và không lây, nhưng bệnh bạch biến có thể:

• Ảnh hưởng mạnh đến thẩm mỹ và tâm lý.
• Làm da nhạy cảm hơn với ánh nắng, dễ bị bỏng hoặc nám.
• Tăng nguy cơ mắc bệnh tự miễn khác như tuyến giáp, tiểu đường type 1, lupus ban đỏ.

Bạch biến không điều trị sớm sẽ lan rộng nhanh, làm mất sắc tố vĩnh viễn, khó phục hồi.

Bạch biến được điều trị như thế nào?

Cho đến nay, vẫn chưa có một phương pháp nào có thể chữa dứt điểm hoàn toàn bạch biến. Tuy nhiên, với sự phát triển của y học hiện đại, nhiều phương pháp đã cho thấy hiệu quả phục hồi màu da ở những vùng da bị mất sắc tố trong một thời gian dài, đây cũng là mong muốn của đại đa số bệnh nhân bạch biến.

Các phương pháp điều trị bạch biến hiện nay bao gồm:

1. Tái sắc tố da bằng thuốc:

Các thuốc nhóm corticosteroid có thể được bác sĩ chỉ định uống hoặc thoa, các thuốc thoa nhóm ức chế calcineurin có tác dụng điều hòa miễn dịch như tacrolimus, các thuốc thoa nhóm đồng vận vitamin D.

Vừa qua, FDA vừa phê duyệt một loại thuốc mới được ứng dụng vào điều trị bạch biến, với hiệu quả đã được chứng minh rõ rệt: Ruxolitinib.

 

Xem thêm về Ruxolitinib tại đây

 

2. Liệu pháp ánh sáng (Phototherapy)

Chiếu UVB phổ hẹp: ánh sáng phát ra có bước sóng từ 311 đến 313nm, đã được chứng minh có thể làm ngưng hoặc chậm tiến triển của bệnh bạch biến. Hiệu quả có thể cao hơn nữa khi kết hợp liệu pháp với corticosteroids hoặc các thuốc ức chế calcineurin.

Laser excimer: thiết bị này phát ra ánh sáng có bước sóng tử ngoại (cực tím), gần với bước sóng của NB-UVB, có năng lượng cao và khả năng điều trị hội tụ vào một vùng da nhỏ, giúp điều trị tập trung các vùng da bạch biến.

3. Phi kim (Nanopigment)

Bác sĩ sẽ dùng dụng cụ chuyên biệt để tạo những vi tổn thương theo thứ tự từ vùng còn sắc tố đến vùng mất sắc tố, với mục đích lôi kéo và cấy các tế bào hắc tố từ vùng chưa bị tổn thương sang vùng bệnh, giúp phục hồi sắc tố ở vùng này. Ngoài ra phương pháp này còn kích thích hiện tượng viêm, thúc đẩy sự tăng sinh và dịch chuyển của tế bào hắc tố và từ đó cải thiện màu da.

Đây là một phương pháp điều trị bổ sung có hiệu quả, đặc biệt trong những trường hợp bệnh nhân đáp ứng kém với các phương pháp điều trị thuốc thoa, thuốc uống, liệu pháp ánh sáng và không muốn thực hiện các biện pháp xâm lấn hơn.

4. Ghép da tự thân

Hiện nay, có nhiều phương pháp cấy ghép tế bào hắc tố lên vùng da bệnh, giúp phục hồi màu da. Các phương pháp hiệu quả nhất hiện nay bao gồm: ghép thượng bì tự thân, ghép tế bào thượng bì không nuôi cấy, và cấy ghép vi điểm micropunch. Tuỳ tình trạng bệnh của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp cấy ghép phù hợp nhất, với hiệu quả phục hồi sắc tố có thể lên đến 90-99%.

Các phương pháp này đặc biệt hiệu quả với những trường hợp bệnh nhân kháng trị với các phương pháp điều trị bạch biến thông thường khác. Hiện tại ở Việt Nam chỉ có một số ít đơn vị đã triển khai và thực hiện thành công phương pháp này, trong đó Medcare đã và đang gặt hái được nhiều thành công khi vận dụng ghép thượng bì tự thân để điều trị cho các trường hợp kháng trị.

 

Tìm hiểu các phương pháp điều trị can thiệp bạch biến tại đây.

5. Trang điểm

Hiện nay đã có nhiều sản phẩm trang điểm với nhiều màu sắc phù hợp cho nhiều màu da đa dạng khác nhau, giúp người bệnh tự tin hơn trong giao tiếp xã hội hàng ngày trong thời gian chờ các phương pháp điều trị trên phát huy hiệu quả.

Ngoài ra, ở những trường hợp bạch biến mà diện tích da lành còn lại rất ít gần như không đáng kể, chúng ta có thể làm mất sắc tố chủ động vùng da lành này, với mục tiêu giúp cho bệnh nhân có một làn da đều màu trên toàn cơ thể.

Phương pháp thường dùng nhất để làm mất sắc tố chủ động là thoa monobenzone. Việc thoa monobenzone cần theo hướng dẫn của các bác sĩ chuyên khoa, để tránh các tai biến do sử dụng thuốc không đúng cách, mà thường nhất là kích ứng da do sử dụng monobenzone nồng độ quá cao.

Phòng ngừa và chăm sóc da khi bị bạch biến

Biện pháp	Mục đích
Chống nắng kỹ	Bảo vệ vùng da yếu, ngăn sạm và bỏng nắng
Dưỡng ẩm mỗi ngày	Giúp da mềm và ổn định tế bào sắc tố
Kiểm soát căng thẳng	Giảm nguy cơ tái phát
Khám định kỳ da liễu	Theo dõi tiến triển, điều chỉnh phác đồ

Khi nào cần đi khám bác sĩ da liễu?

Hãy đến ngay cơ sở y tế nếu bạn nhận thấy:

• Đốm trắng lan nhanh hoặc xuất hiện đối xứng hai bên.
• Lông, tóc bạc màu tại vùng đó.
• Tổn thương lan lên mặt, cổ hoặc vùng sinh dục.
• Có tiền sử bệnh tuyến giáp hoặc tiểu đường.

Phát hiện sớm giúp kiểm soát tiến triển và phục hồi sắc tố nhanh hơn gấp 2–3 lần so với điều trị muộn.

Tại Đơn vị điều trị bạch biến Medcare, đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Da liễu kết hợp công nghệ Excimer Laser 308nm – UVB dải hẹp – thuốc ức chế miễn dịch giúp:

• Phục hồi sắc tố da tự nhiên
• Giảm tốc độ lan rộng
• Tăng hiệu quả thẩm mỹ sau 4–6 tuần

📞 Liên hệ ngay: Medcare.com.vn hoặc gọi Hotline 0931 888 115 để được tư vấn và đặt lịch khám.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

Kết luận:

Bệnh bạch biến không nguy hiểm đến tính mạng nhưng ảnh hưởng sâu sắc đến thẩm mỹ và tâm lý. Phát hiện sớm, điều trị đúng phương pháp và chăm sóc hợp lý là chìa khóa để phục hồi sắc tố tự nhiên, lấy lại làn da đều màu.

Medcare – Trung tâm điều trị bạch biến tiên tiến với công nghệ y khoa hiện đại, đồng hành cùng bạn trong hành trình lấy lại sự tự tin.