Nevus sắc tố bẩm sinh là một trong những tổn thương sắc tố khá thường gặp ở trẻ mới sinh. Bệnh thường không nguy hiểm, nhưng có nguy cơ tiến triển thành ung thư theo thời gian. Hãy cùng Medcare tìm hiểu thêm về nevus sắc tố bẩm sinh nhé.
Nevus sắc tố bẩm sinh là gì?
Nốt ruồi xuất hiện từ khi sinh ra hoặc phát triển trong vài tháng đầu sau khi sinh được gọi là nevus sắc tố (hay hắc tố) bẩm sinh (congenital melanocytic nevus hay CMN).
Chúng khá phổ biến và trong hầu hết các trường hợp, chúng không gây ra vấn đề sức khỏe. Tuy nhiên, người mang nevus sắc tố bẩm sinh có thể có một số nguy cơ. Hầu hết các trường hợp CMN không bao giờ cần điều trị, nhưng có một số trường hợp nốt ruồi có thể được loại bỏ. Điều này thường được thực hiện để giảm nguy cơ ung thư da hoặc để cải thiện về mặt thẩm mỹ.
Người mang nevus sắc tố bẩm sinh có thể được hướng dẫn cách theo dõi sang thương và liên hệ với bác sĩ chuyên khoa da liễu để kiểm tra kịp thời nếu thấy có dấu hiệu bất thường nào.
Nevus sắc tố bẩm sinh trên da
Nevus sắc tố bẩm sinh do nguyên nhân nào gây ra?
CMN là do sự thay đổi màu sắc (sắc tố) của các tế bào của da. Các nốt ruồi này thường xuất hiện một cách ngẫu nhiên. CMN không được truyền lại từ cha mẹ. Và không có cách nào để ngăn chặn việc trẻ sinh ra có nốt ruồi.
Trong những trường hợp rất hiếm, CMN có thể là dấu chỉ của bệnh tăng sinh hắc tố thần kinh da (neurocutaneous melanosis). Bệnh tăng sinh hắc tố thần kinh da có thể xảy ra khi CMN có kích thước lớn và có vị trí ở vùng lưng.
Trong trường hợp này, các nốt ruồi có thể ảnh hưởng đến cột sống, não và có thể gây co giật. Loại CMN này cũng thường chỉ xảy ra một cách ngẫu nhiên và không được truyền từ cha mẹ sang con.
Nevus sắc tố bẩm sinh có biểu hiện và được chẩn đoán như thế nào?
Các triệu chứng của CMN bao gồm sự hiện diện của nốt ruồi trên da từ khi sinh ra hoặc xuất hiện trong vài tháng đầu đời. Những vết bớt này có màu từ nâu nhạt đến đen. Chúng có thể trở nên sẫm màu hơn, dày hơn hoặc mọc lông khi trẻ lớn lên. Nevus sắc tố bẩm sinh thường không gây đau.
Chẩn đoán nevus sắc tố bẩm sinh chủ yếu dựa trên thăm khám lâm sàng. Trong một số trường hợp khi sang thương có kích thước rất lớn hoặc nằm ở vùng lưng, hoặc có các dấu hiệu gợi ý bệnh tăng sinh hắc tố thần kinh da, bác sĩ có thể chỉ định chụp cộng hưởng từ (MRI) để tìm thêm những tổn thương tiềm ẩn bên trong cơ thể ngoài biểu hiện ở da của trẻ.
Tìm hiểu thêm về U mạch anh đào và những điều cần biết tại đây.
Khi nào cần điều trị
Các dấu hiệu cho thấy CMN có thể cần điều trị bao gồm:
- Đau, ngứa hoặc rát nốt ruồi
- Da xung quanh nốt ruồi đỏ hoặc bị kích ứng
- Máu hoặc mủ chảy ra từ nốt ruồi
- Thay đổi màu sắc thành đen, xanh hoặc đỏ
- Kích thước nốt ruồi tăng nhanh
- Đường viền xung quanh nốt ruồi không đều
- Có sự thay đổi đáng kể về kết cấu của CMN kích thước khổng lồ
Những nevus sắc tố bẩm sinh có kích thước rất lớn có khả năng biến thành ung thư da cao hơn những sang thương có kích thước nhỏ. Trẻ em mắc CMN “khổng lồ” có thể cần điều trị sớm hơn những trẻ khác để giảm nguy cơ ung thư da ở những vùng bị ảnh hưởng bởi CMN.
Những nốt ruồi dễ thấy, chẳng hạn như trên mặt, cổ hoặc tay, cũng có thể được điều trị nếu trẻ cảm thấy khó chịu vì chúng.
Cuối cùng, các trường hợp tăng sinh hắc tố thần kinh da thường cần được điều trị để tránh các vấn đề sức khỏe ảnh hưởng đến não và cột sống.
Nevus sắc tố bẩm sinh được điều trị như thế nào?
Đối với hầu hết các trường hợp CMN, việc theo dõi và nỗ lực ngăn ngừa ung thư da là điều trị duy nhất cần thiết. Điều này liên quan đến việc kiểm tra da thường xuyên từ cha mẹ và bác sĩ. Nó cũng bao gồm thực hiện các bước để tránh tổn thương da, bao gồm:
- Sử dụng kem chống nắng phổ rộng (UVA/UVB), chống nước khi ra ngoài trời. Điều này có nghĩa là chỉ số SPF 30 hoặc cao hơn bất cứ khi nào trẻ ở ngoài trời trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều.
- Thoa lại kem chống nắng sau mỗi 2 giờ và sau khi bơi hoặc đổ mồ hôi.
- Mặc quần áo bảo hộ, đeo kính râm và đội mũ để tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và bỏng nắng. Khi có thể, hãy ở trong bóng râm.
- Đừng để trẻ sử dụng giường tắm nắng.
- Gọi cho bác sĩ nếu bạn nhận thấy bất kỳ thay đổi nào ở nốt ruồi của trẻ.
Nguy cơ ung thư
Khi nốt ruồi được coi là có nguy cơ cao gây ung thư – và trong một số trường hợp khi nốt ruồi gây ảnh hưởng đáng kể về mặt tâm lý, nó có thể được phẫu thuật cắt bỏ. Điều này giúp giảm nguy cơ ung thư và có thể cải thiện ngoại hình. CMN lớn hoặc khổng lồ thường cần phẫu thuật nhiều lần để loại bỏ càng nhiều vùng da bị ảnh hưởng càng tốt.
Nevus sắc tố bẩm sinh cũng có thể được làm mờ bằng laser hoặc lột da bằng hóa chất (peelp). Tuy nhiên, những phương pháp điều trị này có thể không đem lại hiệu quả lành bệnh vĩnh viễn.
Hơn nữa, nốt ruồi đã được làm sáng màu cũng có thể khó theo dõi nguy cơ tiến triển thành ung thư da hơn. Cách “chữa khỏi” thực sự duy nhất cho nguy cơ ung thư da do CMN là loại bỏ nốt ruồi, bằng phẫu thuật hoặc bằng laser bóc tách như laser CO2.
Nếu bạn đang gặp phải các vấn đề về nốt ruồi hoặc bớt bẩm sinh, hãy liên hệ ngay với Phòng Khám Chuyên Khoa Da Liễu Medcare qua Hotline: 0931 888 115 hoặc bấm tại đây để được tư vấn cụ thể hơn nhé.
