Bớt Mông Cổ là một dạng vết bớt bẩm sinh lành tính, thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh ngay sau khi chào đời hoặc trong vài tuần đầu tiên. Những vết bớt này thường có màu xanh lam, xanh xám hoặc xanh đen, đôi khi bị nhầm lẫn với vết bầm tím.
Dù thường khiến cha mẹ lo lắng, bớt Mông Cổ hoàn toàn vô hại và thường biến mất tự nhiên khi trẻ lớn hơn. Tuy nhiên, một số trường hợp đặc biệt có thể tồn tại đến tuổi trưởng thành hoặc gây ảnh hưởng thẩm mỹ.
Hãy cùng Medcare tìm hiểu thêm về loại bớt này sau bài viết sau đây.
Bớt Mông Cổ là gì?
Bớt Mông Cổ (tiếng Anh: Mongolian spot) là những mảng da đổi màu do tích tụ melanin ở lớp hạ bì (dưới da). Đây là hiện tượng bẩm sinh, không lây nhiễm, thường xuất hiện ở vùng mông, lưng, vai hoặc cột sống.
1. Đặc điểm nhận biết
- Màu sắc: xanh lam, xám hoặc hơi đen.
- Hình dạng: tròn, bầu dục hoặc không đều.
- Kích thước: vài mm đến hơn 10 cm.
- Kết cấu: phẳng, không nổi gồ lên bề mặt da.
Những vết này không gây đau, không ngứa, và không ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Tuy nhiên, cha mẹ cần phân biệt rõ với vết bầm do chấn thương hoặc tổn thương da bệnh lý.
2. Vị trí thường gặp
Các vị trí phổ biến gồm:
- Mông (thường gặp nhất)
- Lưng dưới
- Vai và cột sống
- Đùi hoặc cánh tay trên
Vì xuất hiện nhiều ở vùng mông nên người ta gọi là “bớt Mông Cổ”. Một số tài liệu còn gọi là “mông xanh” do màu sắc đặc trưng.
Nguyên nhân hình thành
Bớt Mông Cổ xuất hiện khi tế bào sắc tố melanin bị “kẹt” ở lớp hạ bì thay vì di chuyển lên lớp biểu bì trong quá trình phát triển của thai nhi.
Hiện tượng này khiến vùng da bị “tô màu” xanh hoặc xám, tùy theo hiệu ứng Tyndall – hiện tượng ánh sáng bị tán xạ khi xuyên qua da, làm vùng đó có màu xanh lam đậm hơn.
Các yếu tố ảnh hưởng
- Di truyền (nếu cha/mẹ hoặc họ hàng có bớt tương tự).
- Sắc tố da (gặp nhiều ở người da vàng, nâu, hoặc sẫm màu).
- Chủng tộc: phổ biến ở người châu Á, Phi, và Polynesia.
Yếu tố di truyền
Câu trả lời là có thể. Các nghiên cứu cho thấy yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng. Khoảng:
- 90–100% trẻ em ở châu Á và châu Phi có thể có bớt Mông Cổ.
- 50% người gốc Latin có dấu hiệu này.
- Chỉ 10% trẻ em da trắng bị ảnh hưởng.
Bớt Mông Cổ không phải là dấu hiệu bệnh lý, mà là đặc điểm di truyền bình thường.
Bớt Mông Cổ có nguy hiểm không?
Thông thường, bớt Mông Cổ không gây nguy hiểm và không liên quan đến bệnh lý nào. Tuy nhiên, cha mẹ nên chú ý nếu:
- Bớt lan rộng nhanh hoặc màu sắc đậm hơn theo thời gian.
- Vết bớt xuất hiện ở vị trí khác thường (gần miệng, mắt hoặc ngực).
- Trẻ có nhiều bớt xanh bất thường khắp cơ thể.
Một số nghiên cứu y học ghi nhận liên quan nhẹ giữa bớt Mông Cổ lan rộng và các rối loạn di truyền như bệnh dự trữ lysosome, tuy nhiên rất hiếm. Nếu nghi ngờ, cha mẹ nên cho trẻ khám da liễu chuyên khoa.
Bớt Mông Cổ có biến mất không?
Tin vui là: hầu hết các vết bớt Mông Cổ tự biến mất khi trẻ từ 3–5 tuổi.
Trường hợp hiếm, bớt có thể tồn tại đến tuổi trưởng thành, nhưng không ảnh hưởng sức khỏe.
Nếu bớt tồn tại lâu và gây mất thẩm mỹ, có thể xem xét phương pháp điều trị bằng laser.
Cách điều trị
1. Tự nhiên (không can thiệp)
Phần lớn bớt Mông Cổ tự mờ dần theo thời gian, không cần điều trị.
2. Điều trị bằng laser (đối với người trưởng thành)
Với công nghệ hiện đại như laser Q-switched Nd:YAG hoặc Revlite, vết bớt có thể được loại bỏ an toàn.
Phương pháp này giúp:
- Không để lại sẹo hoặc tổn thương da.
- Phá vỡ các sắc tố melanin dưới da.
- Làm sáng vùng da bị bớt.
Tìm hiểu thêm về công nghệ Revlite ngay tại đây.
Cha mẹ có nên lo lắng
Hoàn toàn không cần quá lo. Bớt Mông Cổ là hiện tượng sinh lý bình thường.
Cha mẹ chỉ cần:
- Theo dõi sự thay đổi kích thước và màu sắc của bớt.
- Ghi chú lại nếu bớt lan rộng bất thường.
- Đưa trẻ đến bác sĩ da liễu nếu bớt có biểu hiện thay đổi nhanh hoặc sạm đậm.
Phần lớn trẻ sẽ hết bớt trước 6 tuổi mà không cần can thiệp.
🔹 Tham khảo: Healthline – Mongolian Spots Overview
Cách chăm sóc da cho trẻ
- Tránh cọ xát mạnh vào vùng da có bớt.
- Giữ da sạch, khô, và dưỡng ẩm nhẹ.
- Không tự ý bôi thuốc hoặc tẩy da.
- Cho trẻ mặc quần áo mềm, thoáng.
Khi nào nên đi khám bác sĩ?
Cha mẹ nên cho trẻ đi khám nếu:
- Bớt không biến mất sau 6 tuổi.
- Có dấu hiệu đau, rát, sưng hoặc nổi mẩn.
- Trẻ có nhiều vết bớt lan tỏa toàn thân.
Kết luận
Bớt Mông Cổ không phải là dấu hiệu của bệnh lý, mà là một hiện tượng tự nhiên trên làn da của trẻ sơ sinh, thể hiện sự khác biệt và độc đáo của mỗi em bé. Những vết xanh ấy rồi cũng sẽ mờ dần theo năm tháng, để lại làn da mịn màng và khỏe mạnh như bao đứa trẻ khác.
Với cha mẹ, điều quan trọng nhất không phải là lo lắng, mà là hiểu rõ – quan sát – và yêu thương. Một chút kiến thức đúng đắn sẽ giúp bạn an tâm hơn, đồng thời biết khi nào cần tham khảo ý kiến bác sĩ để bảo vệ làn da non nớt của con.
Tại Phòng Khám Da Liễu Medcare, chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng cha mẹ trong hành trình chăm sóc và điều trị các vấn đề về da cho trẻ em.
Với đội ngũ bác sĩ da liễu chuyên khoa, trang thiết bị hiện đại và công nghệ laser tiên tiến, Medcare cam kết mang đến giải pháp an toàn, nhẹ nhàng và hiệu quả cho từng làn da nhạy cảm.
Nếu bạn đang băn khoăn về vết bớt Mông Cổ của con, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Phòng Khám Da Liễu Medcare qua Hotline: 0931 888 115 để được tư vấn chi tiết và tận tâm.
Câu hỏi thường gặp
Có, yếu tố di truyền đóng vai trò chính, đặc biệt ở người châu Á và Phi.
Không. Đây là hiện tượng bẩm sinh lành tính, không phải bệnh.
Thường tự mờ khi trẻ từ 3–5 tuổi, hiếm khi tồn tại đến trưởng thành.
Có, người trưởng thành có thể điều trị bằng laser Revlite hoặc Q-switched Nd:YAG.
Không nên. Bớt Mông Cổ không cần can thiệp và thuốc bôi có thể gây kích ứng.
Khi bớt lan nhanh, sẫm màu, hoặc xuất hiện nhiều vị trí khác nhau.
